Voorbereiding van overnames

De overnamemarkt is flink in beweging en er wordt door veel bedrijven, maar ook door investeringsfondsen, gekeken naar mogelijke overnamekandidaten. Deze partijen worden vaak ondersteund door adviseurs die veel ervaring op het gebied van fusie en overnames hebben.

Ook daarom is een goede voorbereiding voor koper en verkoper bij een bedrijfsovername belangrijk. De koper wil weten hoe het bedrijf functioneert en welke risico’s bestaan. De verkoper kent zijn bedrijf en wil een zo hoog mogelijke prijs ontvangen.

De verkoper heeft vaak een informatiememorandum – en mogelijk een businessplan – om de koper van eerste informatie te kunnen voorzien. Voordat deze informatie wordt verschaft moet een geheimhoudingsovereenkomst getekend worden. Van belang is goed vast te leggen welke informatie verschaft wordt en wat ermee gebeurt.

Bij elk overnameproces worden in principe deze stappen gevolgd:

• Er wordt een geheimhoudingsovereenkomst getekend. Verkoper heeft er belang bij dat zijn informatie secuur wordt behandeld;
• Eerste afspraken worden vastgelegd in een Term Sheet of Memorandum of Understanding. Deze documenten bevatten afspraken op enkele belangrijke punten.
• Koper kan een pre-due-diligence doen; hij bekijkt of het bedrijf interessant genoeg is verdere besprekingen te voeren. Op basis van de verkregen informatie wordt besloten de onderhandelingen voort te zetten. Daarna worden de eerste afspraken op papier gezet, bijvoorbeeld in een intentieverklaring.  
• Koper brengt ondertussen de financiering van de bedrijfsovername in kaart.

Als partijen besluiten de koop door te zetten, volgt vaak een bedrijfsonderzoek. Als de resultaten tevredenstellend zijn, wordt een koopovereenkomst opgesteld waarin de definitieve afspraken worden verwoord.

Een onderdeel daarvan kan een earn-outregeling zijn; een gedeelte van de koopsom wordt afhankelijk gesteld van resultaten die nog moeten worden behaald of gecontroleerd. Redenen voor een earn-outbepaling kunnen zijn; koper wil dat verkoper nog enige tijd bij de onderneming betrokken is en zich maximaal inzet; de koopprijs is gebaseerd op moeilijk in te schatten toekomstverwachtingen; de risico’s worden beter gespreid nu een deel van het risico bij verkoper achterblijft.

Een koper kan de resultaten van de onderneming tijdens de earn-outperiode beïnvloeden door een hoge managementfee door te belasten of versneld grote investeringen, dan wel afschrijvingen, te doen. Verkoper betaalt hier dan feitelijk aan mee. Daarover moeten goede afspraken worden gemaakt: hoe worden de cijfers opgesteld, en welke kosten en voorzieningen worden in de berekening van de earn-out opgenomen. Kortom: koper en verkoper hebben er baat bij zich goed te laten adviseren.

Michel Straus, advocaat bij Strauswolfs