ABN AMRO wil haar klanten helpen in de transitie naar een duurzame toekomst. Als financier en adviseur van een breed scala aan grootzakelijke bedrijven heeft de bank een mooie uitgangspositie om daaraan bij te dragen. Een belangrijk thema hierbij is circulaire economie. Een gesprek hierover met Niina Pussinen, Lead Nature & Circulair Economy.
In de basis betekent een circulaire economie een economie waarin zo min mogelijk materialen worden gebruikt en zo min mogelijk afval wordt geproduceerd. Het is een economisch systeem van gesloten kringlopen waarin grondstoffen, onderdelen en producten hun waarde zo min mogelijk verliezen en hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt. De EU stelt circulaire economie centraal in hun strategie voor concurrentiekracht en weerbaarheid. Niina Pussinen: “Mijn team en ik werken bij ABN AMRO niet alleen aan het stimuleren van circulaire economie bij de bank en onze klanten, maar ook aan versterken van biodiversiteit en het terugdringen van vervuiling. Het massale gebruik van grondstoffen en materialen in onze huidige economie leidt niet alleen tot een groot deel van de emissies, maar ook vervuiling en achteruitgang van de natuur.”
In hoeverre leeft circulaire economie bij jullie klanten?
“Door nieuwe wet- en regelgeving, de internationale geopolitieke situatie en schommelingen in de wereldmarkt, leeft circulaire economie bij onze klanten steeds meer. Dit zie je ook heel duidelijk terug in de jaarverslagen van Nederlandse bedrijven die onder de nieuwe reporting wetgeving, Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), vallen.
De meest strategische stap in het CSRD-proces is een analyse waarmee een bedrijf de meest materiele duurzaamheidsthema’s voor hun business moet bepalen. Daarbij staat voor de milieu-gerelateerde thema’s Klimaat duidelijk op nummer 1, maar als goede tweede komt het thema Resource Use and Circular Economy: volgens de eerste onderzoeken naar de jaarverslagen van 2024 heeft 71 procent van de Nederlandse bedrijven heeft dit thema als materieel beoordeeld. Het betekent dat de meeste grote bedrijven al serieus aan de slag zijn gegaan met circulariteit.”
“Onze klanten kijken dus steeds beter naar hoe zij producten met minder materiaal kunnen produceren, hoe zij de levensduur van een product kunnen verlengen en ook hoe zij producten en materialen weer terug kunnen krijgen om zelf te kunnen hergebruiken.
Dat is een mooie ontwikkeling; circulaire economie draagt namelijk bij aan minder emissies, minder vervuiling en minder natuurverlies. En het kan daarbij een deeloplossing zijn bij het verminderen van onzekerheid op het gebied van toeleveringsketens. In al onze klantengroepen krijgt circulaire economie steeds meer aandacht. Een voorbeeld hiervan is de groeiende interesse in recommerce, een bedrijfsmodel dat gericht is op de verkoop en/of omruilen van tweedehands producten. Steeds meer bedrijven kijken naar hoe zij hiervan deel kunnen uitmaken.”
Kun je iets meer vertellen over de huidige en aankomende wet- en regelgeving omtrent circulariteit?
“De wet- en regelgeving vanuit de EU stuurt steeds concreter aan op het toepassen van circulaire strategieën door bedrijven, met stengere eisen aan productontwerp, productie, rapportages en afvalbeheer. Producenten en importeurs op de Europese markt worden steeds meer verantwoordelijk gehouden voor de afvalfase; ze moeten beter zorgen en betalen voor de inzameling en recycling van de door hun gemaakte producten.
Zo verwacht ik dat er mogelijke uitbreidingen komen op het gebied van statiegeldregelingen of andere maatregelen voor een betere inzameling. Dat is ook hard nodig, want onder andere plastic, elektronica en textiel worden door zowel producent als consument, nog te vaak als wegwerpmaterialen gezien.
Nog veel belangrijker is de wet- en regelgeving die stuurt op langere levensduur van producten, door onder andere garanties en recht op reparatie. En dan hebben we het nog maar over de consumentenproducten. Er komt ook meer regelgeving aan voor de bouw en bouwproducten en de voedselketen. Dit is ook nodig, want met wet- en regelgeving vanuit de overheden is de kans van slagen van circulariteit groter.”
Wat kan ABN AMRO op het gebied van circulaire economie voor zijn klanten betekenen?
“Onze rol als bank zit ‘m vooral in het ondersteunen van de transitie van onze zakelijke klanten en het financieren van bijbehorende investeringen. Voor grote klanten koppelen we bijvoorbeeld specifieke type leningen aan concrete duurzaamheidsdoelstellingen en bieden een extra stimulans door aantrekkelijke leningscondities bij aantoonbare vooruitgang.
Daarnaast delen we onze expertise op het gebied van circulariteit en steunen we ondernemingen die de draai naar een circulair bedrijfsmodel willen maken. Los van bankieren bieden we ook andere oplossingen aan. We werken samen met partners, zoals Impact Hub & TNW voor het koppelen van bedrijven aan innovatieve circulaire oplossingen.
Maar ook kunnen we bijvoorbeeld helpen met de juridische aspecten van nieuwe duurzame ontwikkelingen, zoals het afsluiten van andersoortige contracten die zij met klanten moeten maken. Dit kan bijvoorbeeld spelen bij het terughalen en hergebruiken van producten, waarbij andere afspraken gelden.”
In hoeverre sluit ABN AMRO als bank zelf aan bij de circulaire economie?
“Naast onze financiering en advies was ons voormalig ABN AMRO paviljoen CIRCL op de Amsterdamse Zuidas een perfect en praktisch voorbeeld. Het gebouw was internationaal erkend als een toonaangevend experiment in circulair bouwen. Naast het gebouw zelf was en is CIRCL vooral ook een erkende beweging en kennisplatform.
CIRCL heeft bijgedragen aan veel onderzoek en was een springplank voor betekenisvolle gesprekken met onze klanten over het thema. Bij de bouw ervan is er zo weinig mogelijk gebruikgemaakt van nieuwe materialen, namelijk 36 procent minder in vergelijking met een soortgelijk gebouw. Dit kwam doordat de hoofdconstructie en gevel van staal, beton en steen werden vervangen door een veel lichter ontwerp, waarbij gebruikt werd gemaakt van gecertificeerd hout en aluminium. Waar mogelijk, in het bouwjaar 2016, is gebruikgemaakt van sloopafval en gerecycled materiaal.
Met CIRCL hebben we laten zien dat de gebouwde omgeving en circulariteit voor de ABN AMRO een heel belangrijk focusgebied is. We wilden daarbij zelf leren en onze kennis delen met onze klanten. Inmiddels is het gebouw circulair ontmanteld en is ABN AMRO gestart met een nieuw circulair bouwproject, namelijk het herontwikkelen van onze locatie in Amsterdam-Zuidoost. Het oude gebouw uit de jaren ‘70 wordt volledig verbouwd en uitgebreid met een houten constructie en een glazen koepel. Uiteraard gebaseerd op de lessen vanuit CIRCL. Over een aantal jaar doen we onze intrek; ons gebouw op de Zuidas wordt verkocht.”
Is ABN AMRO uniek met zijn ambitie op het gebied van circulariteit?
“Ik denk dat alle grootbanken in Nederland kennis hebben van circulaire economie en het ook kunnen faciliteren. Met de Nederlandse banken werken we ook nauw samen aan ontwikkeling van kennis over de benodigde aanpassingen in ons beleid en financiële instrumenten om onze klanten in de circulaire transitie beter te ondersteunen.
ABN AMRO heeft circulariteit echter meer centraal gesteld in zijn strategie in vergelijking tot andere banken. Dit zie je terug in de hele concrete diensten die wij onze klanten aanbieden, zoals ons Product-as-a-Service desk (PaaS).”
Zou je iets meer kunnen vertellen over deze desk?
“Bij PaaS wordt een product als dienst door middel van een leaseconstructie of abonnementsvorm in de markt gezet. De gebruiker betaalt een vast bedrag of op basis van daadwerkelijk gebruik (pay-per-use) waarbij zaken als onderhoud, vervanging en verzekering zijn inbegrepen. Zodra het abonnement wordt beëindigd, keert het product terug naar de leverancier, die het product geheel of gedeeltelijk kan hergebruiken. Voordeel van dit concept is dat producten na afloop van de abonnementsperiode weer terugkeren bij de leverancier, vernieuwd worden en wederom in het economisch verkeer terechtkomen. Dit bevordert de levensduur van het product en dus de circulariteit van de economie. Op deze manier ondernemen betekent veranderingen op de bedrijfsvoering inclusief de financiën. Bedrijven en ondernemers die aan de slag willen met PaaS als verdienmodel, kunnen contact opnemen met onze PaaS-desk!”
Meer weten over duurzaam ondernemen en wat ABN AMRO hierin voor jou kan betekenen? Kijk snel op: www.abnamro.nl/nl/zakelijk/duurzaam-ondernemen
