BAM Infra: Duurzaam bouwen aan ‘een mooier Amsterdam’

Gemeente Amsterdam daagt aannemers uit om het langdurig onderhoud van asfalt en elementenverharding op een duurzame manier uit te voeren. Binnen deze samenwerkingsovereenkomst (SOK) is BAM Infra Nederland één van de verantwoordelijke aannemers. Graag bouwt BAM samen met gemeente Amsterdam duurzaam mee aan ‘een mooier Amsterdam’. Met wederzijds vertrouwen slim en duurzaam samenwerken tegen een eerlijke prijs.

BAM Infra Nederland bouwt al meer dan 150 jaar mee aan de infrastructuur van Nederland. We bouwen aan de weg van nu en voor de generatie na ons. We bouwen aan duurzaamheid en zetten ons voor de volle 100 procent in voor een bereikbaar, veilig en aantrekkelijk Nederland. Ook in Amsterdam helpen wij graag mee aan schone en slimme oplossingen voor een duurzame stad Amsterdam. Een belangrijk doel hierbij is CO₂-reductie door de inzet van elektrisch materieel, hergebruik van grondstoffen en energiezuinigheid door efficiënt plannen van vervoersstromen. Projectleider Koen Bijker werkt voor BAM op dit SOK onderhoudsproject in Amsterdam. Hij legt uit hoe BAM dit project in onze hoofdstad duurzaam aanpakt.

Koen: “Momenteel hebben we onderhoudsprojecten in de Van Woustraat, Weesperzijde, Diepenbrockstraat, Haarlemmermeerstraat, Van Nijenrodeweg en het Frederik Hendrikplantsoen. Daar vernieuwen we het asfalt en maken we de weg veiliger door de rijbaan anders in te richten. We maken bijvoorbeeld fietspaden ruimer en veiliger door ze achter de bushalte te laten lopen in plaats van ervoor. Tegelijkertijd vervangen we tegelverharding door asfalt, waardoor een fietspad met loszittende betontegels verleden tijd is. Bij het vernieuwen van het asfalt laten we ook gelijk de kabels, leidingen, riolering en gas vernieuwen. Hierin werken wij als hoofdaannemer samen met nutsbedrijven. Als die hun werk hebben afgerond, maken wij de straat weer dicht en netjes. Uiteraard waar mogelijk met emissieloos materieel.”

Steeds duurzamer werken
Emissieloos bouwen past binnen de BAM-strategie ‘Building a sustainable tomorrow’ waarin duurzaamheid, digitalisering en industrialisatie centraal staan. BAM wil toonaangevend zijn op het gebied van duurzaamheid en heeft ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen verbonden aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.

Koen: “Wij vinden het heel belangrijk om op onze projecten steeds duurzamer te werken. Maar dat kunnen wij als bouwonderneming niet alleen. Duurzaam werken is een inspanning voor opdrachtgever en opdrachtnemer. Hiervoor hebben wij opdrachtgevers zoals gemeente Amsterdam nodig die duurzaamheid opnemen in hun aanbestedingstrajecten. Daarnaast hebben wij ook machineproducenten nodig die hun bouwmachines elektrificeren, zodat wij die kunnen inzetten op onze projecten. Binnen BAM zijn we al een aantal jaren bezig met het uitfaseren van dieselmachines en de overgang op steeds meer elektrisch materieel of machines op basis van waterstof. Hierin loopt BAM voorop. Wij willen bijvoorbeeld asfalt-, hei- en graafmachines gebruiken die elektrisch zijn of op waterstof werken. De grote materieelproducenten leveren die echter nog niet, omdat er nog te weinig vraag naar is. Om toch aan onze duurzame doelstellingen te kunnen voldoen, bouwen we machines zelf of samen met een leverancier om. Zo hebben we bijvoorbeeld al een volledige emissieloze asfaltset met een elektrische wals, elektrische asfaltspreidmachine of een asfaltspreidmachine met waterstofverbrandingsmotor, elektrische tandemtrilwals, elektrische kleine wals, hybride kleefauto en elektrische keten op zonne-energie. Op jaarbasis besparen we met dit elektrische materieel nu al ruim 200.000 kilogram CO₂ en zo’n 250.000 gram stikstofoxide. De waterstofverbrandingsmotor stoot nagenoeg geen stikstofoxide uit en bespaart op jaarbasis zo’n 80.420 kilogram CO₂.”

Duurzaamheid versnellen
De wil om te verduurzamen is zowel bij BAM als gemeente Amsterdam duidelijk aanwezig. Als het gaat om duurzaamheid is deze gemeente een voorbeeld voor anderen. Wij zouden graag zien dat meer opdrachtgevers zoals waterschappen, provincies en andere gemeentes duurzaamheid in hun projecten opnemen. Dit zal verduurzaming binnen de infrastructuur en de snelheid waarmee we al ons bouwmaterieel duurzaam kunnen maken, een enorme boost geven. Als BAM hebben wij al flink wat ervaring met emissieloos bouwen en wij willen graag doorzetten met duurzaam bouwen.

Koen: “We zetten emmissieloos bouwmaterieel op diverse projecten in heel Nederland in. Uiteraard gaat nog niet alles vlekkeloos. Het is een leerproces waardoor we gaan. Bij elk project nemen we de geleerde lessen mee naar het volgende project. We zetten zoveel mogelijk emissieloos materieel in op onze projecten, vaak ook als de opdrachtgever er niet om vraagt. Omdat we steeds meer klein en groot bouwmaterieel op onze projecten gebruiken, is het opladen hiervan nog wel een uitdaging. Het opladen van zwaar materieel zoals graafmachines en shovels moet vaak ter plekke. Die hebben grote accu’s en veel stroom nodig. Op onze projectlocaties is de stroomvoorziening regelmatig nog te beperkt. In zo’n geval maken we gebruik maken van oplaadpalen in de buurt. En als we vroeg betrokken zijn bij een project en voldoende voorbereidingstijd hebben, kunnen we een bouwstroomaanvraag indienen bij de gemeente. Zo’n aanvraagprocedure kost ruim een half jaar en past daardoor helaas niet altijd in de planning.“

Duurzamer asfaltmensgels
BAM werkt samen met toeleveranciers en onderaannemers die materieel verhuren. We kiezen bewust voor partners die net als wij duurzaamheid hoog in het vaandel hebben. Naast het materieel zetten we in op hergebruik van grondstoffen en energiezuinigheid. Dit geldt in het bijzonder voor ons asfalt.

Koen: “Bij de productie van asfalt is veel energie nodig. De branchevereniging Bouwend Nederland en Rijkswaterstaat hebben het voornemen om in 2025 alle gangbare asfaltmengsels op lage temperatuur uit te vragen en te produceren. Met als doel het terugdringen van het gasverbruik bij de productie van asfalt en het verminderen van de CO₂-uitstoot. Wij zien mogelijkheden om dit nu al te doen met onze innovatie laagtemperatuur asfalt, LEAB. De productie van dit asfaltmengsel kost minder energie dan die van traditioneel asfalt, omdat het geproduceerd wordt bij een temperatuur van 110 in plaats van 165 graden Celsius. Dit leidt tot een vermindering van de CO₂-uitstoot met dertig procent. We kunnen dit al toepassen op alle wegen en fietspaden in zowel de dek-, tussen- en onderlagen. De eigenschappen van lage temperatuurasfalt zijn gelijkwaardig aan die van traditioneel geproduceerd asfalt. Na verwerking en verdichting is het niet te onderscheiden van heet geproduceerd asfalt. Voor het gebruik in deklagen is het mengsel zelfs nog beter, omdat het verouderingsproces van asfalt door de lagere temperatuur wordt uitgesteld. Nog een voordeel: het asfalt is eerder afgekoeld, waardoor een asfaltlaag eerder kan worden voltooid en een weg kan worden opengesteld. En dat is handig in een drukke stad zoals Amsterdam.”