Kleine lettertjes onder de loep.

De kleine lettertjes, oftewel algemene voorwaarden. Een mogelijkheid om afspraken/randvoorwaarden vast te leggen, die op iedere te sluiten overeenkomst van toepassing zijn. Een belangrijk onderdeel van de voorwaarden is meestal de beperking of uitsluiting van aansprakelijkheid. Maar zaligmakend is een dergelijk beding niet altijd.

Er is een groot verschil tussen algemene voorwaarden b2c (consument als wederpartij) of b2b (ondernemer als wederpartij). Een consument wordt door de wetgever beschermd door dwingende regels aangaande de inhoud van algemene voorwaarden. Wordt er voornamelijk zaken met consumenten gedaan, dan zijn de mogelijkheden om bijvoorbeeld aansprakelijkheid uit te sluiten beperkt. Zaken doen met (grote)ondernemers geeft meer vrijheid bij het bepalen wat er wordt opgenomen in de algemene voorwaarden. Een exoneratiebeding, zoals een bepaling die aansprakelijkheid beperkt of uitsluit wordt genoemd, is in b2b als hoofdregel geldig, tenzij er bijzondere omstandigheden spelen die het onaanvaardbaar maken om een beroep te doen op het beding.

Maar met een geldig beding ben je er nog niet. De inhoud van een exoneratiebeding verdient ook de nodige aandacht. De ondernemer-verkoper die zaken doet met een ondernemer-koper waant zich veilig. Er is immers in de algemene voorwaarden opgenomen dat ‘De aansprakelijkheid voor schade is beperkt tot het factuurbedrag’. Mocht er iets fout gaan, dan kost dat maximaal het bedrag dat er is ontvangen voor het verkochte product… Toch?! Nou, nee. Niet indien de koper de koopovereenkomst ontbindt en daarnaast schadevergoeding eist voor geleden schade. Ja, het schadebedrag is beperkt tot het factuurbedrag. Maar de verkoper zal daarnaast ook het aankoopbedrag moeten terugbetalen als gevolg van de ontbinding. Dus het kost dan niet eenmaal, maar tweemaal het factuurbedrag. Het woord ‘schade’ is in dit voorbeeld de boosdoener en het beding dekt dus niet de verplichting tot terugbetaling bij ontbinding.

Om met een gerust(er) hart gebruik te maken van algemene voorwaarden is het bij het op (laten) stellen hiervan belangrijk om, onder andere, goed te kijken naar:

• de identiteit van de wederpartij. Is dit doorgaans een consument, een kleine zelfstandige, of een grote (commerciële) onderneming;
• het soort overeenkomsten dat de gebruiker van de voorwaarden doorgaans sluit. Er zijn genoeg overeenkomsten waarvoor de wet een bepaalde gang van zaken voorschrijft en niet altijd mag hiervan worden afgeweken. De algemene voorwaarden moeten hierop zijn afgestemd;
• het taalgebruik in de artikelen. Onnodig moeilijke of wollige taal maakt het lastiger om zeker te weten wat er nu precies is bedoeld/afgesproken. Dit geeft gelegenheid voor de wederpartij om hier een eigen draai aan te geven, met het risico dat een rechter deze draai volgt;
• concreet kunnen zijn. Angelsaksische contracten beslaan veelal pagina’s lange uitleg/voorbeelden van wat er wel of niet onder de aansprakelijkheid valt. Dat is in ons rechtstelsel niet echt nodig, maar doorgaans kan het best nuttig zijn om concreet te zijn waar mogelijk. 

Het is zinvol om toegepaste algemene voorwaarden nog eens goed door te lezen en de vraag te stellen of de voorwaarden niet specifieker of passender gemaakt kunnen worden.

Wendy Searle
Searle Advocatuur