Circulaire processen steeds normaler voor bouwbedrijven

‘De bouw is in de kern een kringloop’

Idealisme én realisme combineren. Dat kan makkelijk in de bouw, vinden ze bij GMP Groep. Gespecialiseerd in veel facetten voor de bouw, van ontwerp tot realisatie en alles daartussen, legt GMP de focus op circulariteit. “Als circulair net zo goed en net zo betrouwbaar is als de gangbare oplossing, én net zoveel kost, dan wint circulair.”  

Als commercieel directeur met meer dan negentig collega’s houdt Gijs Homan zich elke dag nog volop bezig met details. “Circulair ondernemen komt eigenlijk neer op een optelsom van kleine oplossingen. Er kan al ontzettend veel, wij doen al van alles, maar het kan en moet nog beter. Bouwen is in de kern een circulair proces. Maar circulair betekent ook dat het nooit af is”, zegt Gijs Homan.

Om dat te illustreren wijst hij tijdens het interview naar een grote bouwtekening. Afvalverwerkings- en grondstoffenbedrijf PARO gaat op zijn locatie in Amsterdam een nieuwe zand- en grindklasseerinstallatie bouwen. “Zulke installaties worden vooral gebruikt bij primaire zand- en grindwinningen, maar wij gaan hem gebruiken voor onder meer oud betonpuin. Vrijkomend beton uit sloopprojecten wordt gebroken en door een nat was- en sorteerproces geklasseerd in verschillende fracties betongranulaat. Dat leveren wij aan de betonmortel- en betonwarenindustrie. Zij maken van oud beton weer nieuw beton”, zegt Gijs Homan. Door continu goed te kijken naar de mogelijkheden, ziet hij voortdurend kansen voor meer circulariteit. Dat geldt ook voor zijn collega’s. “Elke week bespreken we onze ideeën tijdens een vast overleg. Een brede blik, wat creativiteit en samen brainstormen helpen enorm bij ons streven om straks de hele keten circulair te hebben.”

Complete keten

Dat is dan ook een van de belangrijkste missies van de GMP Groep, die de kringloop van het leven (en werken) centraal heeft gesteld in haar bedrijfsfilosofie. Op de site van het bedrijf dragen ze dat ook uit: ‘De GMP Groep kijkt naar de wereld als een circulair systeem. Wij zien het leven op aarde als een kringloop; een proces met steeds terugkerende stadia, dat schaarse materie gebruikt maar niet verbruikt. De voordelen van circulair economisch denken zijn evident: industrieën zijn minder afhankelijk van beperkt aanwezige grondstoffen en slinkende energiebronnen, afvalstromen zijn kleiner, er is minder uitstoot en er ontstaan vaker en sneller vernieuwende economische activiteiten’.

Dat klinkt mooi, maar hoe brengt GMP Groep dat in de praktijk?

De GMP Groep bestaat uit vier verschillende werkmaatschappijen, elk met hun eigen specialisme. Gezamenlijk ondersteunen ze bouwbedrijven en overheden in de complete keten. Zo levert Bureau Ontwerp & Omgeving advies en ondersteuning bij projecten in de start- en ontwerpfase, creëert projectbureau CIRQU integrale circulaire oplossingen, sorteert, verwerkt en bewerkt PARO afvalstoffen die vrijkomen uit projecten en verhandelt Recycling Solutions de gerecyclede grondstoffen op de internationale markt. “We zijn in de hele bouwketen actief en leveren toegevoegde waarde aan alle facetten van het bouwproces. Dat doen we nadrukkelijk door te focussen op circulair ondernemen. In onze ogen is dat de enige weg naar de toekomst”, legt Gijs Homan uit.

Concreet betekent dit dat ze hun klanten bij voorkeur een circulaire oplossing bieden. “Maar we zijn ook realistisch. Die oplossing moet net zo goed, net zo snel en net zo betrouwbaar zijn. En – niet onbelangrijk – voor dezelfde prijs gerealiseerd kunnen worden. Als een circulaire oplossing niet duurder is, staan bedrijven daar absoluut welwillend tegenover.” Dat noemen ze bij GMP het R-model: realistisch en met respect voor het budget.

Eerlijk vergelijken

Net als de ‘gewone’ maatschappij is ook de bouwsector in transitie naar een meer duurzame manier van werken, die ontwikkeling is onomkeerbaar. Bedrijven willen graag duurzamer ondernemen, maar dat moet economisch en financieel wel haalbaar zijn, benadrukt Gijs Homan. “Duurzaam heeft een grote gunfactor, maar de kwaliteitseisen wegen net zo zwaar als voor niet-duurzame oplossingen, en terecht. Neem betongranulaat. Door sloopbeton zo hoogwaardig mogelijk te recyclen en klasseren, kan PARO betongranulaat leveren dat net zo goed en sterk is als primair grind.”

Bij PARO kijken ze overigens niet alleen naar de meerwaarde van hergebruik. Ook ontwikkelen ze een methode om de MKI-waardes te berekenen en een eerlijk en volledig beeld te krijgen van de duurzaamheidswinst. “Om gangbaar en duurzaam tegen elkaar af te wegen moet je alle noodzakelijke kosten meenemen. Niet alleen de kosten om grind en zand te winnen, maar ook de kosten voor transport, voor klasseren, voor reiniging … Zou je dat niet doen, dan vergelijk je appels met peren.”

Amsterdam 100% circulair

Door slim na te denken over hergebruik én door samen te werken met andere bedrijven is PARO bovendien een actieve speler in het plan om Amsterdam honderd procent circulair te maken. “Samenwerken én samen kennis delen is cruciaal. PARO werkt onder meer nauw samen met Voorbij Prefab, producent van duurzame prefab betonproducten. Sloopafval uit Amsterdam wordt per schip naar PARO gebracht, waar het wordt verwerkt tot grondstof. Die grondstof is bij Voorbij Prefab de basis voor duurzame betonproducten die weer per schip terug Amsterdam in gaan. Het enthousiasme bij andere Amsterdamse bedrijven en bij de gemeente is enorm inspirerend! En die innovatie houdt niet op bij de gemeentegrens natuurlijk”, zegt Gijs Homan.

Doordat ze bij PARO steeds meer onderdelen van het verwerkings- en bewerkingsproces van afvalstromen verduurzamen, slaat de wijzer negen van de tien keer in het voordeel van de circulaire optie uit. “We zitten sowieso niet stil. Zo zijn we nu bijvoorbeeld bezig met het elektrificeren van de nieuwe klasseerinstallatie bij de productie van betongranulaat om ook het energieplaatje te verduurzamen. Daarnaast onderzoeken we of bij de productie van cement hergebruikt bouwstof ingezet kan worden, en of we uit de dertig procent afval die overblijft nog een grondstof kunnen winnen die mogelijk ingrediënt kan zijn voor biobrandstof.” 

Waar, wie, hoe?

Een belangrijk punt waar veel bedrijven tegenaan lopen is dat ze niet goed weten waar te beginnen. “CIRQU zet zijn uitgebreide kennis en netwerk in op het gebied van GWW-, sloop-en milieutechniek en adviseert en begeleidt naar circulaire oplossingen. Het bedrijf staat overheden en bouwondernemingen bij die de circulaire weg onderbouwd willen inslaan door praktische oplossingen en concrete adviezen te bieden. Ook zoekt CIRQU naar partners en leveranciers met een circulaire visie.” CIRQU werkt onafhankelijk op projecten en waar mogelijk vanuit de keten. “Wij snappen dat op een sloopproject in Maastricht of bij een sanering in Groningen PARO niet de meest voor de hand liggende leverancier kan zijn. Dat geldt ook voor Bureau Ontwerp & Omgeving. Toch proberen wij onze gezamenlijke krachten te bundelen en dat als compleet pakket te bieden aan de klant. Wie kan delen kan vermenigvuldigen. De wereld zit in de tussenfase-economie, het doel is een circulaire economie. Het continu verbeteren en innoveren zit in ons bedrijfs-DNA, daarbij staat circulariteit voorop: wij kijken altijd waar en hoe ’t nóg beter kan. Circulair stopt natuurlijk niet bij ons of bij onze klanten. De circulaire economie is daarvoor een te omvangrijk en te belangrijk onderwerp. Klein blijven denken is simpelweg geen optie. Willen we in Nederland in 2030 naar vijftig procent circulair en in 2050 naar een volledig circulaire economie, dan moeten we met elkaar denken in oplossingen, elke dag, altijd. Wij doen niet anders en dat bevalt enorm!”