Horecabedrijven in Noord-Holland hebben moeite om hun deuren open te houden. Vacatures blijven maandenlang onvervuld, de lonen stijgen onder druk en sommige gelegenheden beperken hun dienstverlening om te kunnen overleven. Voor cafés, hotels en restaurants is het personeelstekort niet langer een incidentele hindernis, maar een aanhoudende uitdaging met reële gevolgen.
De druk is niet alleen voelbaar bij ondernemers. Bezoekers merken het ook wanneer hun favoriete plek midden in de week gesloten is of wanneer de bediening langer duurt dan verwacht. Lokale ondernemers maken zich zorgen dat de kosten sneller stijgen dan de inkomsten. Analisten waarschuwen dat het aantal faillissementen in de sector in 2025 een recordhoogte kan bereiken als de omstandigheden niet verbeteren.
De vraag is nu hoe Noord-Holland kan reageren op een tekort dat de horecasector ingrijpend verandert, en welke oplossingen kunnen helpen om de toekomst van een van de belangrijkste sectoren van de provincie veilig te stellen.
Hoe groot is het tekort?
Het tekort aan arbeidskrachten is wijdverbreid in Nederland, maar de horeca is een van de zwaarst getroffen sectoren. In recente rapporten wijzen analisten op aanhoudende vacatures in cafés, restaurants en hotels, waarbij sommige bedrijven tijdelijk moeten sluiten omdat ze geen personeel kunnen vinden.
Het tekort is zichtbaar in het dagelijks leven. Cafés in Amsterdam verkorten hun openingstijden, restaurants in Haarlem vereenvoudigen hun menu’s en hotels in kustplaatsen als Zandvoort of Egmond beperken het aantal kamers dat ze kunnen aanbieden. Voor klanten betekent dit minder keuze en langere wachttijden. Voor bedrijven betekent het omzetderving ondanks de grote vraag.
Door de tekortkomingen in de dienstverlening verandert de manier waarop mensen hun tijd besteden. Als cafés gesloten zijn of restaurants vol zitten, kiezen sommigen voor bezorging of streaming, terwijl anderen digitale platforms ontdekken. In die context laten platforms zoals Casino Zonder Cruks zien hoe online opties een onderdeel zijn geworden van het vrijetijdsbesteding wanneer de lokale horeca tekortschiet.
Waarom vertrekken horecamedewerkers zo snel?
Het werven van nieuw personeel is moeilijk, maar het behouden ervan is een nog groter probleem geworden. Uit onderzoek blijkt dat veel jonge professionals tussen de 25 en 35 jaar vaak snel de sector verlaten, omdat ze horeca als tijdelijk werk zien.
De redenen zijn duidelijk. De lonen zijn bescheiden in vergelijking met de werkdruk. De werktijden zijn onregelmatig en lopen vaak door tot ’s avonds en in het weekend. In Amsterdam en Haarlem maken hoge huurprijzen het voor werknemers moeilijk om dicht bij hun werk te wonen, wat het woon-werkverkeer nog langer maakt. Seizoensgebonden plaatsen aan de kust bieden werk in de zomer, maar veel van die banen verdwijnen in de winter.
Het resultaat is een cyclus van hoog personeelsverloop. Werkgevers investeren in opleiding, maar vaak vertrekken werknemers voordat het bedrijf rendement op die investering ziet.
Wat betekent het tekort voor bedrijven?
Een ober en een barman aan het werk – Afbeelding | Pixabay
Personeelstekorten zorgen voor zowel operationele als financiële druk. Om werknemers aan te trekken en te behouden, verhogen werkgevers de lonen. Sectorbrede cao’s hebben de lonen verder opgetrokken, wat weliswaar gunstig is voor de werknemers, maar de kosten verhoogt voor kleine ondernemers die weinig marge hebben.
Grote ketens en internationale hotelgroepen kunnen de kosten vaak over hun bredere activiteiten spreiden. Onafhankelijke cafés, familierestaurants en boetiekhotels hebben minder buffers. Velen verminderen hun openingsdagen, verminderen hun capaciteit of draaien onder hun volledige potentieel.
ABN AMRO voorspelt in samenwerking met Hotelschool Den Haag dat het aantal faillissementen in de horeca in 2025 kan oplopen tot ongeveer 450, tegenover ongeveer 200 in 2023. Ook cijfers van het CBS bevestigen een stijgende trend van insolventies in de horecasector dit jaar.
Wat doen bedrijven en beleidsmakers?
Werkgevers en beleidsmakers werken aan verschillende maatregelen. Bedrijven verhogen de lonen, bieden flexibelere werktijden aan en investeren in opleidingen. Veel bedrijven doen ook een beroep op internationale studenten en seizoensarbeiders om de piekvraag op te vangen.
Technologie biedt een extra ondersteunende laag. Dankzij bestelapps, digitale menu’s en semi-geautomatiseerde keukens kunnen kleinere teams een grotere hoeveelheid werk verzetten. Gemeenten en brancheorganisaties ondersteunen beroepsopleidingen en campagnes om een carrière in de horeca als langetermijnperspectief te promoten.
Naast deze inspanningen helpen lokale organisaties bedrijven in contact te komen met potentiële werknemers. Sociaal Werkkoepel Amsterdam werkt bijvoorbeeld samen met ondernemers om kansen te creëren voor mensen die een bijdrage willen leveren, maar vaak belemmeringen ondervinden om een reguliere baan te vinden. Initiatieven als deze hebben extra aandacht gekregen in september, dat nationaal is uitgeroepen tot MKB-maand.
Deze maatregelen bieden gedeeltelijke verlichting, maar structurele uitdagingen blijven bestaan. Zonder aanpak van de betaalbaarheid van woningen, onregelmatige werktijden en beperkte carrièremogelijkheden zal het personeelstekort waarschijnlijk blijven bestaan.
Wat staat de horecasector in Noord-Holland te wachten?
De horecasector in Noord-Holland blijft zich aanpassen, maar het personeelstekort verandert de manier waarop de sector functioneert. Ondernemers worden geconfronteerd met hogere kosten, klanten hebben minder keuze en de reputatie van de regio als gastvrije bestemming komt in gevaar.
De vooruitzichten hangen af van de vraag of de huidige maatregelen het personeelsbehoud kunnen verbeteren en de druk op bedrijven kunnen verlichten. Voor een provincie die sterk afhankelijk is van toerisme en horeca, zal het antwoord niet alleen bepalend zijn voor de lokale cafés en restaurants, maar ook voor de bredere regionale economie.
