Onze metropool verandert zienderogen en de Ondernemersvereniging Westpoort heeft hier haar handen vol aan. Voorzitter Marcel La Rose besprak dit op 27 februari aanstaande met zijn leden op de Algemene Leden Vergadering. Op het programma stond een lezing van architect Thomas Rau over circulair bouwen. En er werd samen met Thomas van Leeuwen van ontwerpstudio D/DOCK een plan gepresenteerd om de praktijk van gemengd wonen en werken in de Houthavens te verkennen. Het plan kan op steun van verschillende organisaties in de regio rekenen.
Thomas Rau ging in zijn lezing in op de onafwendbaarheid van circulair bouwen. Dat is ook zakelijk rationeel; immers, in een gebied als Westpoort maakt de restwaarde ongeveer 18 procent uit van het in vastgoed gerealiseerde kapitaal. Westpoort kan daarmee zeer wel gezien worden als een belangrijk toekomstig stedelijk ‘mijnbouwgebied’.
Deze discussie heeft raakvlakken met de grote behoefte aan nieuwe woningen in onze dynamische regio. Overal in Groot-Amsterdam worden gebieden hiervoor gereed gemaakt. In Westpoort gebeurt dat in de Houthavens, curieus genoeg de eerste kunstmatig uitgegraven havens van een destijds industrieel sterk Amsterdam. Hier en daar staan de woontorens al in de steigers of zijn de eerste bewoners zelfs al ingehuisd. De ambitie is om minstens het aantal huidige arbeidsplaatsen te behouden. De opdracht is om de verdringingsaspecten beheersbaar te houden.
Mondiale trend
Marcel La Rose is met zijn bestuur hier dagelijks mee bezig. “Wat wij meemaken is onderdeel van een mondiale trend. Sinds 2009 wonen wereldwijd voor het eerst meer mensen in steden dan op het platteland, een niet te keren trend,” zegt La Rose. “Daardoor zijn de vraagstukken van de stad dominanter dan ooit. We moeten oplossingen vinden voor leven in hoge dichtheid. In Westpoort hebben de maakindustrie, logistiek en circulaire afvalverwerking ruimte nodig en daar heeft onze vereniging aandacht voor. Tegelijk is er het besef dat de stad ook ruimte moet bieden aan huisvesting van werknemers, waar de economie de komende decennia zo een tekort aan heeft. Grote transformaties, zoals in Haven-Stad, zijn niet te stoppen, maar wel te sturen. We moeten zoeken naar een manier waarop wonen en werken elkaar versterken.”
“De visie van ons Westpoort-bestuur is dat het bedrijfsleven een stevige stem in het veranderingsproces moeten inbrengen,” zegt La Rose. “We moeten onderdeel zijn van de discussie en actief bijdragen aan deze veranderingen. We moeten tegelijk niet te gemakzuchtig denken dat alle werkplekken zo schoon en geruisloos zijn als in een woonwijk wenselijk is,” erkent La Rose. “Maar dat is een experiment dat we samen moeten aandurven.”
Circulair voorbeeldproject
Samen met Thomas van Leeuwen, partner bij ontwerpstudio D/DOCK, is de vereniging daarom recent gestart met een verkenning naar een voorbeeld-gebouw waarin bedrijven komen die laten zien op welke manier hun werkzaamheden te combineren zijn met wonen. Thomas van Leeuwen ziet in zijn werk dagelijks hoe mengvormen tussen wonen en werken tot praktische uitdagingen leiden. Volgens van Leeuwen stranden veel initiatieven uit angst voor het onbekende. “Maar”, zegt hij, “soms moet je gewoon experimenteren en ontdekken of die angst wel terecht is.” Hij pleit om die reden voor kleinschalige, gecontroleerde experimenten waarin ondernemers en bewoners samen een werkbare balans vinden.
La Rose en van Leeuwen benadrukken dat er blauwdrukken bestaan voor wonen in kantooromgevingen, maar niet voor het combineren van wonen en werken in industriële gebieden. “Dat maakt Haven-Stad echt uniek,” zegt Van Leeuwen. Volgens hem is samenwerking tussen ondernemers, ontwerpers, beleidsmakers en bewoners essentieel om dit gemengde woon-werkgebied succesvol te maken. “De vraag is niet óf we moeten mengen, maar hóe?
